Hằng ngày, chúng ta dành phần lớn thời gian ngồi làm việc, học tập. Thói quen này khiến nhiều người lo lắng về việc tăng cân và các vấn đề sức khỏe liên quan. Vậy liệu việc đứng lên làm việc có phải là giải pháp để giảm cân hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Mục lục
Tác dụng của việc đứng đối với quá trình trao đổi chất
Khi đứng, cơ thể phải sử dụng nhiều nhóm cơ hơn so với khi ngồi, đặc biệt là ở chân, lưng và cơ bụng. Việc kích hoạt các cơ này đòi hỏi năng lượng, giúp đẩy nhanh quá trình trao đổi chất và đốt cháy thêm calo. Hơn nữa, khi đứng, cơ bắp chân co bóp nhiều hơn, giúp bơm máu từ chân về tim một cách hiệu quả. Điều này tăng cường lưu thông máu, giúp các chất dinh dưỡng và oxy được phân phối tốt hơn trong cơ thể, từ đó cải thiện quá trình trao đổi chất.
Việc đứng cũng giúp hạn chế tình trạng tích tụ mỡ trong cơ thể. Khi ngồi quá lâu, quá trình đốt cháy chất béo chậm lại, khiến cơ thể dễ dàng tích tụ mỡ, đặc biệt ở vùng bụng.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng đứng thường xuyên có thể giúp kích hoạt các enzyme quan trọng liên quan đến việc phân giải chất béo và đường, giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất diễn ra hiệu quả hơn. Ngồi quá lâu có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin, khiến cơ thể không sử dụng đường hiệu quả, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình trao đổi chất.
So sánh mức tiêu hao calo giữa đứng và ngồi
Một nghiên cứu mới đây ở Mỹ cho thấy: Để giảm cân, không cần phải tập luyện vất vả hay thực hiện chế ăn kiêng khắt khe – chỉ cần làm việc ở tư thế đứng. Theo kết quả nghiên cứu, một người làm việc trong tư thế đứng có thể đốt cháy thêm khoảng 50 calo mỗi giờ so với người đồng nghiệp ngồi suốt ngày. Như vậy có nghĩa là, nếu áp dụng cách này liên tục trong một năm, bạn có thể giảm được khoảng 3kg.
Nghiên cứu này tập trung vào nhóm nhân viên văn phòng, có thói quen ngồi nhiều và ít vận động trong ngày. Họ thường thiếu thời gian hoặc động lực để đến phòng tập thể dục. Vì thế, khi nghe rằng có thể giảm cân đơn giản bằng cách đứng làm việc, nhiều người đã đón nhận thông tin này với hy vọng tìm thấy giải pháp cho vấn đề cân nặng của mình.
Trong một nghiên cứu khác, các nhà nghiên cứu từ tạp chí “Journal of Physical Activity and Health” đã thực hiện một thí nghiệm nhỏ với 74 người trưởng thành khỏe mạnh. Họ đeo mặt nạ để đo lượng oxy tiêu thụ khi làm việc trên máy tính trong ba trạng thái: ngồi, đứng và đi bộ trên máy chạy bộ. Dựa trên lượng oxy tiêu thụ, các nhà khoa học đã tính toán số calo được đốt cháy và kết quả như sau:
- Làm việc ngồi: Đốt cháy khoảng 18–22 calo mỗi giờ.
- Làm việc đứng: Đốt cháy khoảng 21–25 calo mỗi giờ.
- Đi bộ: Đốt cháy khoảng 210 calo mỗi giờ.
Như vậy, làm việc đứng trong một giờ chỉ giúp đốt cháy thêm khoảng 25 calo – tương đương với lượng calo trong một củ cà rốt cỡ trung bình. Trong khi đó, nếu dành 30 phút đi bộ sau bữa trưa, cơ thể có thể tiêu hao khoảng 100 calo.
Trước đây, người ta thường nghĩ rằng làm việc đứng giúp đốt cháy nhiều calo hơn đáng kể so với việc ngồi, nhưng kết quả nghiên cứu này lại không khẳng định điều đó.
Đánh giá:
Hai nghiên cứu trên có nhóm đối tượng và thời gian thực hiện khác nhau, điều này có thể ảnh hưởng tới kết quả vì nhu cầu năng lượng của mỗi nhóm người là khác nhau. Các yếu tố như cường độ làm việc, loại hình công việc, và các hoạt động bổ sung khác cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu. Nhưng xét về tổng thể, làm việc trong trạng thái đứng tiêu hao nhiều calo hơn là ngồi.
Có nên đứng cả ngày chỉ vì mục tiêu giảm cân?
Nếu bạn muốn chuyển sang làm việc ở tư thế đứng, điều đầu tiên bạn cần chú ý là lựa chọn một đôi giày phù hợp. Bởi vì nếu sử dụng giày đế cứng hoặc giày cao gót thì sau khoảng một giờ, đôi chân sẽ rất khó chịu. Ngoài ra, bạn sẽ phải thay đổi hoàn toàn không gian làm việc, bao gồm việc mua các loại bàn cao hơn và thực hiện nhiều điều chỉnh khác để tạo ra một không gian làm việc phù hợp. Nhưng tất cả những điều này chỉ để giảm được 3kg mỗi năm? Đối với nhiều người, đặc biệt là chủ doanh nghiệp, đây không phải là động lực đủ lớn để đầu tư chi phí cho việc thay đổi môi trường làm việc.
Quan trọng hơn, và điều mà các nhà nghiên cứu chưa đề cập rõ, là việc giảm cân không chỉ dựa vào việc bạn đứng hay ngồi. Thực tế, lối sống ít vận động chỉ là một phần của vấn đề thôi. Nếu không thay đổi thói quen ăn uống, thì dù bạn có đứng hay tập luyện bao nhiêu, việc giảm cân cũng sẽ không hiệu quả. Điều này đặc biệt đúng với dân văn phòng – thường xuyên bận rộn, không có thời gian tự chuẩn bị bữa ăn, thường thích gọi đồ ăn nhanh và thiếu lành mạnh.Thói quen ăn vặt khi làm việc như bánh kẹo, snack, trà sữa cũng rất phổ biến. Những loại thức ăn này không chỉ nhiều calo mà còn thiếu dinh dưỡng, khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn. Vì vậy, dù đứng làm việc nhiều hơn, bạn vẫn cần chú ý đến chế độ ăn uống lành mạnh nếu muốn giảm cân hiệu quả.
Việc giảm 3kg mỗi năm thực sự không phải là con số lớn, nhất là đối với những người đang đối mặt với tình trạng thừa cân hoặc béo phì. Theo phương pháp mà các nhà khoa học đề xuất từ nghiên cứu nói trên, bạn sẽ mất khoảng 10 năm để giảm từ 20 đến 30kg mỡ thừa. Điều này quá lâu, đặc biệt là với những người muốn nhanh chóng lấy lại vóc dáng trước mùa hè hay sau kỳ nghỉ Tết.
Không chỉ vậy, đứng lâu không chỉ làm mỏi cơ mà còn làm máu lưu thông kém ở chân, gây áp lực lên cột sống. Nếu đứng quá lâu, bạn có thể đối mặt với nhiều vấn đề khác nhau, từ mỏi cơ chân, đau lưng, đến giãn tĩnh mạch và đau nhức ở bàn chân, khớp và cột sống. Đặc biệt, nếu bạn thừa cân, các vấn đề này sẽ xuất hiện nhanh hơn và nặng nề hơn.
Đọc chi tiết: Đứng quá lâu có hại như thế nào?
Vì vậy, đối với những người không quen với việc đứng liên tục – việc đứng cả ngày có thể không phải là giải pháp hiệu quả và thoải mái như kỳ vọng.
Làm việc ở trạng thái nào là hợp lý để ngăn tích lũy mỡ thừa?
Các nhà khoa học đã đưa ra cảnh báo nghiêm trọng về tác hại của việc ngồi làm việc quá lâu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lối sống ít vận động chính là nguyên nhân gây ra hàng triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu.
Nghiên cứu mới nhất cho thấy, việc ngồi nhiều giờ liền không chỉ gây hại cho cột sống và cổ, mà còn là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến các bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2. Thậm chí, những người thường xuyên ngồi lâu còn gặp khó khăn khi thực hiện những hoạt động đơn giản như đi bộ lên cầu thang.
Việc ngồi liên tục trong thời gian dài không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật. Để duy trì một cơ thể khỏe mạnh, chúng ta cần tăng cường hoạt động thể chất. Với những công việc chủ yếu ngồi, nên xen kẽ những khoảng thời gian đứng lên đi lại sẽ giúp cơ thể được vận động, tăng cường trao đổi chất, giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến lối sống ít vận động. Hơn nữa, việc vận động nhẹ nhàng còn giúp tinh thần sảng khoái, tăng khả năng tập trung và hiệu quả làm việc.
Bạn có thể đứng dậy sau mỗi 30 phút làm việc để đi lại trong văn phòng, thực hiện một vài động tác kéo giãn, hoặc đơn giản là đi đến chỗ đồng nghiệp để trao đổi công việc. Thay vì đi thang máy, hãy sử dụng cầu thang để tăng cường vận động. Đây là cách hiệu quả để đốt cháy calo và tăng sức khỏe tim mạch. Những hoạt động nhỏ này không chỉ giúp ngăn chặn việc tích lũy mỡ thừa mà còn cải thiện lưu thông máu, giảm căng thẳng và nâng cao tinh thần.
Ngược lại với những người phải đứng làm việc liên tục trong thời gian dài như bảo vệ, y tá, thợ cắt tóc, giáo viên,.. thì nên sử dụng giày có đế mềm, hỗ trợ tốt cho lòng bàn chân. Nếu có cơ hội, hãy ngồi nghỉ ngơi trong những khoảng thời gian ngắn. Cứ sau một khoảng thời gian nhất định, hãy cố gắng thay đổi tư thế đứng, ví dụ như nâng gót chân, xoay hông hoặc đứng trên một chân.
Đọc thêm: Tips để bớt nhức mỏi chân khi đứng làm việc lâu?
Tóm lại, việc đứng thay vì ngồi có thể giúp bạn đốt cháy thêm một chút calo, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ trong hành trình cải thiện sức khỏe. Để đạt được kết quả tốt nhất, hãy kết hợp việc đứng lên vận động với một chế độ ăn uống lành mạnh và các bài tập thể dục đều đặn. Hãy xem việc đứng như một thói quen nhỏ giúp bạn tích cực hơn trong cuộc sống hàng ngày, từ đó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.
