Những cơn chuột rút xuất hiện thoáng qua có thể khiến bạn chẳng để tâm. Thế nhưng, nếu chuột rút xảy ra liên tục, gây mỏi hay đau nhức cơ sau đó lại có thể khiến bạn trở nên “lấn cấn” về tình trạng sức khỏe của mình. Có nhiều người mách nhau rằng, ăn chuối chống chuột rút rất hiệu quả. Vậy, thông tin này có đúng hay không? Bài viết hôm nay sẽ bật mí cho bạn.
1. Thành phần dinh dưỡng và lợi ích của quả chuối với sức khỏe
Chuối là một loại quả khá quen thuộc và đặc trưng tại các vùng khí hậu nhiệt đới, bao gồm cả Việt Nam. Loại quả này được nhiều người ưa chuộng bởi vị ngọt sắc khi chín và những lợi ích nổi bật cho hệ tiêu hóa. Các phân tích dinh dưỡng cũng cho thấy, một quả chuối có thể mang đến nguồn dưỡng chất khá phong phú.
Cụ thể, giá trị dinh dưỡng chính trong 100g chuối phân tích được như sau: Carbohydrate – 22.8g, protein – 1.1g, đường – 12.2g, chất xơ – 2.6g, chất béo – 0.3g, canxi – 5mg, magie – 27mg, kali – 420mg, vitamin B6 – 0.4mg,… Ngoài ra, trong chuối chứa các acid amin, chất chống oxy hóa (dopamine, catechin) và nhiều vitamin khác.
Dựa trên những giá trị dinh dưỡng trên, có thể thấy được quả chuối là loại trái cây tốt cho sức khỏe nếu biết cách sử dụng. Trong đó, một số lợi ích nổi bật đã được nhiều người biết đến như:
Kiểm soát đường huyết: Mặc dù lượng tinh bột trong quả chuối chiếm đến 70 – 80% khối lượng nhưng đây là tinh bột phản tính hay tinh bột kháng. Loại tinh bột này không được tiêu hóa tại ruột non nên thường được coi là chất xơ.Vì lý do này, sử dụng chuối chưa chín hẳn có khả năng giảm hấp thu đường vào máu
Cải thiện tiêu hóa: Với hàm lượng chất xơ khá cao, quả chuối giúp cải thiện tốt sức khỏe tiêu hóa, hạn chế tình trạng táo bón. Quan trọng hơn, trong quả chuối chứa các prebiotic giúp tăng khả năng xử lý thức ăn của vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
Ổn định hoạt động của thần kinh – cơ: Trong chuối giàu các vitamin và chất khoáng cần thiết cho hoạt động của hệ thần kinh – cơ như: magie, kali, vitamin B6, vitamin B12,… Vì vậy, sử dụng chuối với lượng phù hợp giúp duy trì ổn định của hệ thống này.
Cải thiện sức khỏe tim mạch: Kali là một trong những khoáng chất cần thiết cho cấu tạo và hoạt động của tế bào cơ tim. Trong khi đó, chuối là loại quả giàu kali. Vì vậy, việc sử dụng chuối thường xuyên được cho là có khả năng điều hòa hoạt động của tim, hạn chế nguy cơ cao huyết áp hay rối loạn nhịp tim.
Chống oxy hóa: Các chất chống oxy hóa dopamine và catechin trong quả chuối giúp loại bỏ gốc tự do, ngăn chặn phản ứng oxy hóa tế bào nhờ đó cải thiện nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và thoái hóa.
Hỗ trợ miễn dịch: Chuối giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa, đây là cơ sở để tăng cường miễn dịch. Bên cạnh đó, hàm lượng vitamin và chất khoáng phong phú cũng giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.
Trên thực tế, giá trị dinh dưỡng của một quả chuối sẽ có biến đổi ở từng giai đoạn. Ví dụ như, hàm lượng chất xơ (tinh bột kháng) trong quả chuối xanh hoặc chín tới cực kỳ cao, có lợi cho người tiểu đường . Tuy nhiên, khi chuối càng chín thì tinh bột kháng lại biến đổi thành đường. Điều này đồng nghĩa với việc lợi ích của quả chuối với sức khỏe cũng thay đổi, lúc này quả chuối không còn tốt cho người tiểu đường nữa.
Vì vậy, để tận dụng tối đa những lợi ích của quả chuối, bạn cần hiểu rõ những biến đổi dinh dưỡng của nó trong từng giai đoạn. Từ đó, lựa chọn được loại chuối và giai đoạn sử dụng phù hợp với nhu cầu sức khỏe của mình.
2. Ăn chuối chống chuột rút có đúng không?
Câu trả lời là: Có thể. Đầu tiên cần hiểu được bản chất của tình trạng chuột rút là phản xạ co rút một hoặc một nhóm cơ bắp, phát sinh do những rối loạn trong dẫn truyền, tiếp nhận và xử lý tín hiệu của hệ thần kinh – cơ. Tình trạng này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó thiếu hụt dinh dưỡng là một nguyên nhân phổ biến.
Xem thêm: Bị thiếu chất gì gây ra tình trạng chuột rút?
Để đảm bảo hệ thống thần kinh – cơ hoạt động bình thường, các tế bào cần được cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, trong đó cần chú ý đến: kali, magie, canxi, vitamin B6 và vitamin B12. Thiếu hụt một trong những nhóm chất này có thể gây rối loạn trong dẫn truyền tín hiệu thần kinh, ảnh hưởng đến chức năng co – duỗi cơ bắp và làm tăng nguy cơ bị chuột rút.
Trong khi đó, phân tích giá trị dinh dưỡng cho thấy quả chuối được xếp vào nhóm thực phẩm giàu những dưỡng chất trên. Như vậy, ở những người bị chuột rút do thiếu dinh dưỡng, việc ăn chuối thường xuyên có thể giúp cải thiện triệu chứng này.
Một vấn đề khác được đặt ra là: Ăn bao nhiêu chuối thì mới thể cải thiện được tình trạng chuột rút? Điều này còn phụ thuộc vào mức độ thiếu hụt và chế độ bổ sung dinh dưỡng của từng cá nhân. Nếu xét trên nhu cầu bình thường hàng ngày, một người cần được cung cấp khoảng 4.700mg kali, 350 – 400mg magie, 1.3 – 1.7mg vitamin B1, 2mcg vitamin B12 và 1.500mg canxi.
Dựa trên nhu cầu này và chất khoáng bị thiếu hụt, bạn có thể tính toán ra hàm lượng dinh dưỡng mà mỗi quả chuối có thể cung cấp cho cơ thể. Ví dụ như, hàm lượng kali trong 100g chuối là khoảng 420mg, đáp ứng được gần 10% nhu cầu kali của cơ thể mỗi ngày. Tất nhiên, bạn không thể ăn 10 quả chuối/ ngày nhưng bạn có thể dựa vào căn cứ này để kết hợp thêm các loại thực phẩm khác nhằm cung cấp đủ nhu cầu cần thiết.
Cách tính này được thực hiện tương tự với các loại dưỡng chất khác và cần kết hợp thêm thông tin về hàm lượng chất mà cơ thể đang bị thiếu hụt. Bạn có thể tự tìm hiểu và tính toán tại nhà, hoặc đơn giản hơn là nhờ sự tư vấn của chuyên gia dinh dưỡng.
3. Một số lưu ý khi tăng cường chuối vào khẩu phần ăn
Chuối là một loại quả đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe với điều kiện bạn phải bổ sung đúng cách. Dưới đây là một số điểm cần chú ý khi bạn tăng chuối vào khẩu phần ăn hàng ngày:
- Người đau dạ dày cần tránh ăn chuối, đặc biệt là chuối tiêu chín khi đói vì lượng pectin cao có thể kích thích tăng tiết acid dạ dày, làm người bệnh tăng cảm giác khó chịu.
- Bệnh nhân đái tháo đường không nên ăn quá 1/2 quả chuối chín trong một bữa phụ vì hàm lượng carbohydrate cao hơn nhu cầu có thể đẩy đường huyết lên cao.
- Người thừa cân béo phì không nên ăn quá 2 quả chuối trong ngày vì làm tăng nguy cơ thừa calo khiến việc kiểm soát cân nặng trở nên khó khăn.
- Bệnh nhân suy thận không nên ăn chuối bởi hàm lượng kali cao trong chuối có thể gây ảnh hưởng đến chức năng hấp thu – bài tiết điện giải của thận.
- Những người bị đau nửa đầu không nên ăn quá 1/2 quả chuối vì thành phần tyramine, phenyethylamine có thể gây giãn mạch, làm tăng tuần hoàn máu dẫn đến tăng áp lực não khiến cơn đau nghiêm trọng hơn.
- Không nên ăn chuối buổi sáng vì thành phần serotonin trong chuối có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ, giảm khả năng tập trung và xử lý công việc.
- Không nên ăn chuối thay thế cho một bữa ăn bình thường vì dù hàm lượng dinh dưỡng phong phú nhưng không cân đối có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu duy trì trong thời gian dài.
Đọc thêm: Hay bị chuột rút nên ăn gì?
Ăn chuối có thể chống chuột rút nhưng không phải trong mọi trường hợp. Điều này chỉ đúng với những người bị chuột rút do thiếu hụt những dưỡng chất mà quả chuối cung cấp. Ngược lại, những trường hợp chuột rút do bệnh lý, co cơ hay các tác nhân khác sẽ không đạt được hiệu quả với cách thức này. Vì vậy, thay vì bổ sung một cách mù quáng, bạn nên chủ động thăm khám tại các cơ sở y tế để làm rõ nguyên nhân trước khi điều trị.
